هزینه متغیر، همانطور که از نامش پیداست به هزینههایی گفته میشود که ممکن است تغییر کنند. برخلاف هزینههای ثابت، هزینههای متغیر با افزایش تولید افزایش یافته و با کاهش تولید کاهش مییابند. مثالهایی از هزینههای متغیر شامل هزینه مواد خام اولیه، لیست حقوق و هزینه برق و سایر خدمات میشود. به طور نمونه، برای یک رستوران غذای فوری که سیبزمینی سرخ کرده میفروشد و قصد افزایش فروش دارد، باید روزانه سیبزمینی بیشتری بخرد.
ممکن است شرکتهایی که به صورت عمده خرید میکند، از یک تخفیف حجمی یا شکست قیمت برخوردار شوند که در آن فروشنده توافق میکند تا قیمت هر واحد را در عوض خرید عمده خریدار کاهش دهد و درنتیجه رابطه بین افزایش یا کاهش در تولید و افزایش یا کاهش در هزینههای عملیاتی شرکت به نحوی کم میشود. بهطورکلی، شرکتهایی که بخش عمده هزینه هایشان را هزینههای متغیر تشکیل میدهد، با نوسان پذیری کمتری روبهرو هستند، چون سودهایشان بیشتر به موفقیت فروششان وابسته است.